Tweets: berichten over eigen en andermans wijsheden

Vluchtig maat toch mooi

Tweets: vluchtig maat toch mooi, en soms met harde kern

Hoewel geen twitteraar van het eerste uur heb ik mij vrij snel het gebruik van wat nu ‘sociale media’ worden genoemd eigen gemaakt, deels uit nieuwsgierigheid, deels ook vanwege het kennelijk onstuitbare verlangen om af en toe een duit in het zakje van de openbaarheid te doen. Dat zakje is intussen zo gevuld geraakt, dat ik onlangs uitgenodigd werd om met een klein gezelschap van even nieuwsgierige lieden van gedachten te wisselen over het echte of vermeende nut van sociale media, in de politiek, het bedrijfsleven en elders. Of politici tot de grootverbruikers behoren – en in hun kielzog parlementaire journalisten – weet ik niet. Maar vast staat wel, dat politiek en samenleving dagelijks de invloed van sociale media ondervinden, hoe vluchtig die media ook zijn. Ideologische vergezichten bepalen niet langer het gedrag van kiezers en gekozenen, maar allerhande ‘trending topics’ die met ongekende snelheid hun weg vinden over het wereldwijde web. Toegegeven, de ene ‘Facebook-er’ is de andere niet, evenmin als alle twitteraars over een kam geschoren kunnen worden. LinkedIn lijkt vooral professionals te bekoren: ZZP-ers net name die de digitale snelweg gebruiken om hun vaardigheden te exposeren. En Facebook is er voor familie en vrienden, hoewel ook kunstenaars en (foto)journalisten het virtuele ‘smoelenboek hebben ontdekt.

Tweets: vergankelijk maar in afwachting van nieuwe loten

Tweets: vergankelijk maar in afwachting van nieuwe loten

Volksvertegenwoordigers beheersen vooral de kunst – of is het toch een kunde? – van twitteren, het al dan niet vaak met voorbedachte rade schrijven van korte berichten, die het bij-de-tijd-zijn moeten bewijzen. Het medium van de 140 lettertekens lijkt inderdaad een onmisbaar instrument voor menig politicus. Zinnige berichten en onzinnige stellingen wisselen elkaar af in een tempo, dat jaren geleden voor onmogelijk werd gehouden. Wie wil weten, hoe hij of zij scoort, raadpleegt Klout: de hitlijst van politieke (en andere) gebruikers van sociale media. De voordelen van reikwijdte, snelheid en bondigheid zijn onmiskenbaar, maar de nadelen van onvolledigheid, onvoldragendheid, vluchtigheid en soms onverdraagzaamheid ook. Sociale media zijn een goed vehikel  voor verspreiding van berichten, voor vorming en instandhouding van netwerken en voor interactie tussen personen en groepen, inclusief de belangrijke wisselwerking tussen kiezers en gekozenen. Maar sociale media zijn soms ook het gezicht van een versnipperde, geïndividualiseerde en fragmentarische samenleving, waarin eigenwijsheid de eigen wijsheid achter zich laat.

P1050482

Tweets: even voorbijgaand als eigen(-)wijsheid

Vorm wint vaak van inhoud en kretologie van visie. Oneliners: daar draait bijna alles om, of het nu gaat om het moeilijke dossier van het vluchtelingenbeleid of het voortdurende spanningsveld van publieke en private mobiliteit. Juist in het politieke domein mag van elke deelnmer een doordachte inbreng verwacht worden. Niet alle twitterberichten hoeven te verdwijnen in de prullenbak van ongelezen uitspraken evenmin als de beelden van een kleurrijke herfst. Sommige twitteraars verstaan de kunst van het bondig formuleren en van een sterke boodschap inclusief de koppeling aan of verwijzing naar argumenten. Wanneer sociale media kijkers, lezers en luisteraars op het spoor zetten van de kernbeginselen van het democratisch bestel,  dragen zij  zonder twijfel bij aan een open, tolerante en solidaire samenleving. Sociale media kunnen dan een tegenwicht vormen tegen de combinatie van mediacratie en populisme, die het politieke extremisme versterkt. Volgen en gevolgd worden op sociale media: vluchtigheid en eigenwijsheid voorbij: ook een oneliner, maar wel een die al heel oud is, voor zendelingen met visie en politici met verantwoordelijkheid.

Volvo V60 D6 TE – Mooie hybride stroomkar

Volvo V60 D6 Twin Engine met de aanduiding Plugin Hybride (Foto: Bert Jan Nijhuis)

Volvo V60 D6 Twin Engine met de aanduiding Plug-in Hybrid (Foto: Bert Jan Nijhuis)

Stroomkar: dat wordt misschien een nieuw woord voor de Dikke van Dale. De  term is gemunt door het Financieel Dagblad in de ankeiler voor een bericht over de toekomst van elektrische auto’s. Die toekomst lijkt verzekerd nu zelfs Porsche, Mercedes en Audi zich wagen op de tot nu toe door het Amerikaanse Tesla beheerste markt. De toplieden van de Duitse merken toonden op de Frankfurt Motor Show 2015 elektrische ‘concept cars’, die pas in 2018 en 2019 met de Tesla’s moeten gaan concurreren. De Porsche Mission E spant de kroon met een actieradius van 500 km en een topsnelheid van 250 km per uur. Intussen rijden in Nederland naast een aantal Tesla’s al aardig wat plug-in hybrides rond: (zelfs thuis) oplaadbare auto’s met een beperkte actieradius, maar met een gewone benzine- of dieselmotor, die wanneer het moet moeiteloos de aandrijving overneemt.

De Volvo V60 D6 TE trekt de aandacht van in- en outsiders (Foto: Bert Jan Nijhuis)

De Volvo V60 D6 TE trekt de aandacht van in- en outsiders (Foto: Bert Jan Nijhuis)

Zelf kon ik als vroege bestrijder van luchtverontreiniging door het verkeer – ik doel op pleidooien voor  terugdringing van NOx en SO2 – niet langer achterblijven. Beperking van de CO2-emissie is nu de ‘driver’ achter de elektrificatie, ook door de strenge eisen, die de Europese overheid de autofabrikanten oplegt. Dank zij forse fiscale stimulering maakten de plug-in hybride auto’s – vooral de Misubishi Outlander en de Volvo V60 Plug-in-Hybride – vanaf 2013 een snelle opmars in het Nederlandse wagenpark. Enkele maanden geleden was het zover: het  besluit om de Volvo XC 70 – de auto waaraan ik gehecht was geraakt – in te ruilen voor de Volvo V60 D6 TE, de nieuwe naam van de Volvo Plug-in Hybrid. Twin Engine benadrukt naast D6 (5 cilinders + 1 electromotor) de vier-wiel-aandrijving, een extra koopimpuls. Dat de recente ‘autobrief’ van het kabinet vanaf 2016 de fiscale stimulering gedeeltelijk terugdraait, is jammer en kortzichtig. Maar dat doet aan het genoegen, dat aan de ‘hybride stroomkar’ te beleven valt, niets af.

Oog voor het binnenwerk, dat hoort er ook bij (Foto: Bert Jan Nijhuis)

Oog voor het binnenwerk, dat hoort er ook bij (Foto: Bert Jan Nijhuis)

De trouw aan Volvo sinds 1998 – eerst V40, daarna twee keer XC70 – maakte de keuze voor de V60 Plug-in Hybrid gemakkelijk. Een serieuze proefrit leek al voldoende. Enkele  ‘internet reviews’ – gebruikelijk bij lange termijn investeringen – leverden extra informatie om de knoop snel door te hakken. De keuze van de kleur zorgde  voor meer hoofdbrekens dan de beslissing om te gaan rijden op zelf opgewekte zonnestroom en diesel. De voortekenen riepen wel een gemengd beeld op. Volgens Volvo zou de V60 D6 TE slechts 48 gram CO2 uitstoten bij een verbruik van 1 op 55, en de actieradius op stroom zou 50 km bedragen. Welnu, na ca 3500 km noteer ik een verbruik van 2,5 liter diesel op 100 km, dus 1 op 40: nog een mooi cijfer, vergeleken met hogere cijfers in enkele ‘reviews, maar toch wat minder dan de gewekte verwachting. De 50 ‘stroomkilometers’ haal ik meestal wel, afhankelijk van de rijomstandigheden.

Volvo V60 D6 TE aan de kabel op Staanplaats 25 in Uddel (Foto: Ad Lansink)

Volvo V60 D6 TE aan de kabel op Staanplaats 25 in Uddel (Foto: Ad Lansink)

Het rijden zelf is een feest, in alle opzichten: besturing, wegligging, veiligheid, geluidsniveau, noem maar op. Laden is een kwestie van ‘slapend vullen’ tenzij ik de accu van zelf opgewekte zonne-stroom wil voorzien. Dan moet de stekker  overdag in het geaarde stopcontact, en moet ook de zon redelijk schijnen. Een laadpaal is voor geduldige lieden niet nodig, een laadpas wel wanneer de accu onderweg opgeladen moet worden. Wie korte afstanden rijdt in zijn ‘bijna stroomkar’, zal trouwens nog maar weinig diesel hoeven te tanken. Moet dat toch gebeuren, dan is levert rustig rijden mooie verbruikscijfers op. De Ecoguide is daarbij een prima hulpmiddel. Met Volvo in Call – een digitale afstandsbediening – is na de ontspannen rit het stroom- en brandstofverbruik op de kilometer nauwkeurig af te lezen: een andere innovatie, waarmee Volvo de milieubewuste rijders verder helpt op de weg van de logistieke verduurzaming. De ‘hybride stroomkar’ van Volvo kan de toets van de kritiek voluit doorstaan.

De fakkel brandend houden

EPSON MFP image

Het is een aparte gewaarwording, wanneer de dag waar lang naar is uitgekeken plotseling daar is. Op 23 augustus – het feest van de Peruaanse heilige Rosa de Lima (1586-1617)  – is het nieuwe Huize Rosa geopend door burgemeester Hubert Bruls.  Het fraaie zorgcentrum vervangt het vroegere kloosterverzorgingsoord, dat begin 2014 werd gesloopt om plaats te maken voor de nieuwbouw. Hoewel Huize Rosa sinds 2014 niet meer wordt geëxploiteerd door de aan de Zusters Dominicanessen van Neerbosch gelieerde Van Zeelandstichting, maar door een onafhankelijke stichting volgens het in de zorg gangbare Raad van Toezicht-model is de bestuurlijke ontkoppeling voor de Congregatie even vlekkeloos verlopen als de nieuwbouw van het mooie complex bij de kruising van de Dennenstraat en de Rosa de Limastraat in Nijmegen. De Dominicaanse spiritualiteit, die bijna 170 jaar het reilen en zeilen van de Rosastichting en van het oude Huize Rosa heeft bepaald, blijft grondslag en inspiratie voor de zorg- en dienstverlening in het nieuwe zorgcentrum. Met de niet-religieuze bewoners houden de Zusters Dominicanessen de fakkel brandend.

Burgemeester Hubert Bruls dankt zuster Imelda na hun gezamenlijke inspanning (Foto: Sophie van Kempen)

Burgemeester Hubert Bruls dankt zuster Imelda na hun gezamenlijke inspanning (Foto: Sophie van Kempen)

Op verzoek van bestuurder Henk Swinkels en met ondersteuning van de Congregatie heb ik het afgelopen jaar de geschiedenis van de Rosastichting en Huize Rosa geboekstaafd, met een verwijzing naar en verwachting voor de jaren, die komen gaan. De titel maakt die insteek duidelijk: Het Verleden Voorbij – De Toekomst Tegemoet:  geen gedetailleerde geschiedenis van de Congregatie, wel een beeld van de wijze waarop de zusters vanaf het prille begin – halverwege de 19e eeuw –  tot na de realisering van het Zorgcentrum Huize Rosa de Dominicaanse geest hebben zichtbaar gemaakt, eerst in het onderwijs, later ook in de zorg voor anderen en elkaar. Het indrukwekkende kloostercomplex van de Rosastichting speelde daarbij tot de afbraak in 1989 een belangrijke rol. De exploitatie van het kloosterverzorgingsoord in Huize Rosa door de Van Zeelandstichting werd van 1989 tot 2014 een onmisbare schakel in een ook na 2015 bestendige keten van zorg en aandacht voor de oudere mens.

Ad Lansink licht 'Het Verleden Voorbij - De Toekomst Tegemoet' toe. (Foto: Ans Lansink-van Dam)

Zr Angele Schamp o.p., zr Regina Mattens o.p. en burgemeester Hubert Bruls luisteren met de overige gasten naar de boekpresentatie van Ad Lansink (Foto: Ans Lansink)

De officiële opening van het nieuwe Huize Rosa was in meer opzichten een onvergetelijke gebeurtenis. Eerst de ingetogen Eucharistieviering met een indrukwekkende homilie door pater T. Frehe o.p. en sprankelende koorzang van het Afrika-Engakoor uit Nistelrode, vervolgens de wat lichtvoetiger presentatie van ‘Het Verleden Voorbij – De Toekomst Tegemoet’ met de overhandiging van de eerste exemplaren aan de personen, met wie ik in aanvulling op de tekst van het boek gesprekken mocht voeren, daarna de feestelijke openingshandeling door burgemeester Hubert Bruls en zuster Imelda, de oudste bewoonster van Huize Rosa. Na de ontknoping van het lint volgde  een geanimeerde borrel in het restaurant en de fraaie tuin, rondom de oude vijver die met de nieuwbouw nog beter tot haar recht komt. Een geslaagd Open Huis voor de mensen uit de naaste omgeving en andere gasten vormde de afsluiting van een feestelijke dag voor het zorgcentrum, dat terecht met vertrouwen de toekomst tegemoet gaat.

A2 Affiche HUIZE ROSA

Affiche : bij klikken op de afbeeldingen zijn ook de tekstblokken leesbaar

Die woorden brengen mij weer terug bij het ‘Rosaboek’, de werktitel voor vormgeefster Sophie van Kempen en mijzelf tijdens de productie van ons boek. Al meteen na de presentatie mochten wij met fotografe Inge Hondebrink gelukwensen in ontvangst nemen. Het boek heeft – zo leerden de enthousiaste reacties – door het verrassende ontwerp een bijzondere uitstraling gekregen. De beeldredactie draagt ongetwijfeld bij aan de verrassende ontvangst. Datzelfde geldt voor de afbeeldingen – soms over twee pagina’s –  in de beeldkaternen die om de tekstgedeelten zijn gestoken. De bijzondere vormgeving maakte het werk van Benda Drukkers en vooral van Boekbinderij Meijer er niet gemakkelijker op. Maar zowel drukkers als binders hebben zich voortreffelijk van hun taak gekweten. Hopelijk waarderen de toekomstige lezers van het ‘Rosaboek’ de vrijwel volledig Nijmeegse inbreng van schrijver, vormgever, fotografe, drukker en binder evenzeer als de mensen, die op 23 augustus de eerste exemplaren mochten ontvangen.

Rondje Hemmen

Hemmen-2014_plattegrond-A4liggend-72px_web

Plattegrond van Hemmen (www.landgoedhemmen.nl)

De jaarlijkse uittocht van de ‘mixed’ zwem- en tennisclub – met voornamelijk vrouwelijke leden uit Nijmegen, Wychen en Elst – bracht de leden, vergezeld door enkele mannelijke fans  in de zomer van 2015 naar de Heerlijkheid Hemmen. Het kleine dorp aan de Linge, onder de verre rook van Arnhem en Nijmegen, hoort eigenlijk bij Zetten en Zetten bij de gemeente Overbetuwe. Maar Hemmen blijft een verhaal apart, zoals  Harry Janssen in zijn befaamde Neem nou-reeks in 1982 al in de Gelderlander optekende: ‘In Hemmen wordt rust geschonken’, en  ook Heineken dat bij een heldere heerlijkheid past.

Landgoed Hemmen met op de achtergrond de kasteelruine

Landgoed Hemmen met op de achtergrond de kasteelruine

Van het vroegere kasteel rest slechts een  herkenbare ruine. Maar het veelkleurige en gevarieerde landgoed mag er zijn, niet alleen voor een afwisselende wandeling, maar ook door de fraaie waterpartijen, en niet te vergeten de ommuurde kasteeltuin, waar bloemenliefhebbers hun kennis kunnen toetsen aan de bij alle planten aangegeven namen.

DSCF9579

De (uit)tochtgenoten (met 2e en 4e van links de organisatoren Emilieke Asselbergs en Anneke Somford} doen zich tegoed aan koffie en diverse versnaperingen voor zij aan de zware wandeling beginnen.

De wandeling begint bij het fraaie Pannekoekenhuis ‘Aan de Linge’ met koffie en appelgebak. Het voetpad langs de schilderachtige rivier voert de gasten eerst naar het oude Washokje, nu  ingericht voor ‘bed and breakfast’ bij kaarslicht, en dan naar een smalle brug over een brede sloot, die de waterpartijen van het kasteel met de Linge verbindt.

Lakevelders Hemmen

Met een geoefend oog zijn de Lakenvelders te vinden

In de omboste kasteelweide grazen Lakevelders rond een rode beuk. Op een driesprong moeten de wandelaars links aanhouden om in het bosgedeelte de beroemde holle boom te bewonderen. Op de achtergrond is de kasteelruine zichtbaar: de schamele restanten van wat ooit een geweldig bouwwerk moet zijn geweest. Even verder ligt de door vrijwilligers onderhouden kasteeltuin, met een vracht aan kleurrijke bloemen. Terug naar de ruine wenkt de oude beukenlaan, met in de verte het zicht op de hoge brug met pionnen.

De 'mixed' zwem en tennisclub met aanhang zonder de fotograaf

De ‘mixed’ zwem en tennisclub met aanhang zonder de fotograaf op de brug over de sloot naar de Linge

Na het passeren van de hoge brug voert een smal voetpad naar de Dorpsstraat en het Kerkplein, met de kleine maar monumentale kerk, waarin een grafsteen herinnert aan Frans Godard Baron van Lynden, verre nazaat van stadhouderlijk raadsman Willem Frans Godard Baron van Lynden tot Hemmen (1727-1787). De 17e en laatste Heer van Hemmen overleed op 22 april 1931. De kinderloze Heer had bepaald, dat al zijn bezittingen – het hele dorp – zouden worden ondergebracht in het ‘Lijndensche Fonds voor Kerk en Zending’. Het fonds beheert nog steeds de Heerlijkheid Hemmen.

Niet alle tochtgenoten hebben belangstelling voor het oude Washuis langs de Linge

Niet alle tochtgenoten hebben belangstelling voor het oude Washuis langs de Linge (Foto: Brigit Smit)

De wandeling door het schilderachtige Hemmen kost geoefende wandelaars nog geen half uur. Maar wie wat wil zien en beleven, trekt natuurlijk meer tijd uit voor het stukje Frankrijk in de Overbetuwe. Zo ook de tochtgenoten van de ‘mixed’ zwem- en tennisclub, die via het Molenpad weer terugkeren bij het beginpunt van de wandeling: de fraaie pleisterplaats aan de Linge, die naast pannekoeken ook voortreffelijke kroketten in de aanbieding heeft.

Huize Rosa: Het verleden voorbij – De toekomst tegemoet

aanzicht Rosastichting

Aanzicht van de Rosastichting (1912-1989) langs de Dennenstraat in Nijmegen (Bron: Archief van de Congregatie)

In 2000 vroeg zuster Regina Mattens o.p, toen algemeen overste van de Congregatie van de Zusters Dominicanessen van Neerbosch mij of ik bestuurslid wilde worden van de Van Zeelandstichting, de Nijmeegse stichting, die voor de zusters zorgcentrum Huize Rosa exploiteerde. Pater David van Ooijen o.p. had mijn naam genoemd. De vroegere collega uit de Tweede Kamer kende mijn interesse voor gezondheidszorg en mijn betrokkenheid bij de katholieke kerkgemeenschap. Zuster Regina wist niet, dat ik uitnodigingen voor bestuurlijk werk nooit uit de weg ging. Na enig nadenken stemde ik dus toe, niet vermoedend dat ik ruim een jaar later al geroepen zou worden tot het voorzitterschap.

Rosastichting en Huize Rosa

Achterzijde Huize Rosa (1989) – Op de achtergrond de Grote Kapel van de Rosastichting (Bron: Archief van de Congregatie)

Na een korte kennismaking raakte ik snel betrokken bij het wel en van het kloosterverzorgingsoord. De exploitatie verschilde weinig van wat ik bij de Groesbeekse Tehuizen had ervaren, maar het ritme van en de zorgverlening in het verzorgingshuis wel. Huize Rosa zou overigens een spannende tijd tegemoet gaan door de geleidelijke verschuiving van religieuze bewoners naar leken, de ontwikkelingen in de zorg voor ouderen en de noodzaak om een gedegen Lange Termijn Huisvestings Plan (LTHP) op te stellen.

P1050130 (1)

Hoofdingang van Zorgcentrum Huize Rosa met rechts de hoogbouw (2015) (Foto: Ad Lansink)

Al snel bleek, dat de vernieuwing van Huize Rosa meer om handen had dan de Congregatie en de Van Zeelandstichting en haar medewerkers in 2004 voorzagen. Nu, ruim tien jaar later, blijken alle inspanningen niet tevergeefs te zijn geweest. Integendeel. Met vereende krachten is het nieuwe Zorgcentrum Huize Rosa tot stand gebracht: een onmiskenbaar teken van visie en durf, van volhouden en doorzetten, van verbondenheid en samenwerking.

P1050129

Donkere lucht boven witte Dominicuskapel, links van de hoofdingang van Huize Rosa (2015) (Foto: Ad Lansink)

Bij mijn  afscheid als bestuursvoorzitter – rond de jaarwisseling van 2012 naar 2013 maakte ik de statutaire twaalf jaar vol – vroeg directeur Henk Swinkels mij een boek te schrijven over verleden, heden en toekomst van Huize Rosa en haar rechtsvoorgangers, de Rosastichting en de Van Zeelandstichting. Hij kende mijn bijdragen in het Biografisch Woordenboek Gelderland over de oprichters van de Congregatie: Pater Dominicus van Zeeland en Zuster Ludovica Keyser. Opnieuw volgde het gebruikelijke ja-woord.

P1050132

Kruis- en klokkenis van de Dominicuskapel van Huize Rosa (Foto: Ad Lansink)

Nu het schrijfwerk en de beeldredactie klaar zijn, de afbeeldingen, waaronder fraaie foto’s van Inge Hondebrink, hun plaats hebben gekregen, de mooie vormgeving door Sophie van Kempen is afgerond en de afwerking van het boek in handen ligt van Benda Drukkers en Binderij Meyer, kijk ik met voldoening terug op een even boeiend als pittig proces. Schrijven blijft een vak apart, zeker wanneer verschillende invalshoeken belicht moeten worden. Daarom ben ik zuster Angèle Schamp o.p., Monique Wolf, Henk Swinkels en Annelies de Vries zeer erkentelijk voor de geboden hulp, ook bij de toegang tot het archief van de Congregatie en bij de eindredactie. Het uiteindelijke resultaat – een bijzondere uitgave onder de titel Het Verleden Voorbij – De Toekomst Tegemoet – verschijnt op 23 augustus 2015, de dag waarop het nieuwe Zorgcentrum Huize Rosa aan de Rosa de Limastraat in Nijmegen met een Open Huis officieel wordt geopend. Hopelijk ontdekken ook de lezers, dat het verleden van de Rosastichting wel voorbij is, maar toch doorleeft in Huize Rosa. De toekomst lonkt, met kruis en klok als tekens van verbondenheid.

Zeg maar op gevoel

voetbaljargon

Eerst knijpen dan inzakken (Afbeelding ontleend aan de Blog van Andre Driessen} www.andriesblogt.wordpress.com (11 juni 2010)

Doordekken en doorselecteren, de bal afpakken in de zestien, het linker- en het rechterrijtje: het zijn woorden die vroeger niet werden gehoord. Evenmin als klopt, de eerste reactie van een voetballer, wanneer hij door eigenwijze verslaggevers – zoals Bert Maalderink – naar de bekende weg wordt gevraagd. De vleugelverdedigers hebben de rechts- en linksback vervangen en de spelverdeler de stopperspil, die met de punt naar voren speelt, zelfs wanneer er geen punten te verdelen zijn. Of te morsen, want dat gebeurt ook elke week, wanneer de centrumspits het scorend vermogen mist en dus het doel. Of de touwen. Waar schaduwspitsen het vaak laten afweten, moeten opkomende verdedigers het karwei afmaken, niet bij de tweede paal want die staat te ver weg. Over de eerste paal wordt gek genoeg even weinig gesproken als over de eerste bal, die moet afvallen voordat hij opnieuw een voet vindt. Rechtsbuiten, midvoor, linksachter: het zijn de termen uit een ver verleden toen een strafschop nog een penalty – of pinantie –  heette maar een doelverdediger een keeper. Op de lijn of meespelend, dat doet er niet toe als de man met de grote handschoenen de nul maar weet te houden. Dat lukt hem beter, wanneer de hele ploeg druk naar voren weet te zetten. Dat is beter dan de bal rondspelen, of de lange bal proberen: een risicovolle en opportunistische noodgreep, die kijkers trouwens meer boeit dan coaches. De oefenmeesters van vandaag en morgen hameren liever op de organisatie, een bedrijfskundige term, die het in het voetbaljargon van vandaag even goed doet als een ruit vormen en onder de druk uit kunnen voetballen. Dat is beter dan de lange bal een kans geven. Spelers die het verschil kunnen maken doen desondanks zichzelf tekort, wanneer zijn uit vorm zijn. Of – om met Louis van Gaal te spreken – niet fit genoeg om uitverkoren te worden. Minuten maken, daar draait het tegenwoordig om, vooral voor bankzitters, die zich in de kijker moeten spelen willen zij elders aan de bak komen. Staan zij eenmaal op het veld, dan moeten zij de juiste keuzes zaken, zeg maar op gevoel: woorden die Marco van Basten en Ronald Koeman kort na elkaar gebruikten bij de aankondiging van hun vertrek bij Herenveen en Feyenoord. Inderdaad: zeg maar op gevoel, want emotie telt niet alleen bij trainers maar ook voor voetballers in de mixed zone van taal en journalistiek. Voetbaljargon: een bijzonder domein voor taalliefhebbers en ergernisdelers.