Accurecuperatie

De spectaculaire toename van het aantal stekkerauto’s vormt een forse uitdaging voor alle bedrijven, die betrokken zijn bij de alom bepleite transitie naar CO2-vrij verkeer en vervoer. Hoewel veel wordt verwacht van de waterstoftechnologie, vergen schaal en reikwijdte voorlopig een pittige inzet van accu’s, ook tijdens de overgangsperiode waarin hybride voertuigen nog een grote rol spelen. Vanaf 2020 werken vrijwel alle autoproducenten aan de geleidelijke vervanging van verbrandingsmotoren door elektromotoren. Veranderingsgezinde automobilisten kunnen tegenwoordig kiezen hebben uit een groot aantal modellen, ook in lagere prijsklassen. De onmiskenbare voortrekkersrol van Tesla en de Europese emissiebeperkingen stimuleerden naast fiscale maatregelen de groei van het volledig elektrisch en het hybride wagenpark. Recente geopolitieke factoren – de covidpandemie, de oorlog in Ukraine, de voortdurende spanningen in het Midden-Oosten en de klimaatverandering – maken intussen de negatieve kanten van de globalisering voelbaar. Ontwikkeling, productie en assemblage van auto’s vindt weliswaar op alle continenten en in meerdere landen plaats. Maar sommige belangrijke toeleveringsbedrijven zijn slechts in een beperkt aantal landen te vinden. Datzelfde geldt voor specifieke grondstoffen, die nodig zijn voor de productie van componenten als chips, kabelbomen en vooral accupakketten. Die logistieke kwetsbaarheid kan onvoldoende worden weggenomen door de snelheidsverschillen van containervervoer over water, spoor en door de lucht.

De te grote afhankelijkheid van Chinese productiebedrijven bevestigt opnieuw nut en noodzaak van een zelfvoorzienend Europa, temeer waar sommige essentiële grondstoffen waaronder lithium, kobalt en nikkel uit andere continenten afkomstig zijn. Het tijdelijk stilleggen van enkele grote autofabrieken is daarom tegelijk een politiek en een technologisch signaal. Europa zal op korte termijn een eigen toeleveringsindustrie moeten optuigen. Met het eerder wegkwijnen van een eigen zonnepanelen-productie is voldoende leergeld betaald. In aansluiting op een nieuwe of hernieuwde toeleveringssector moet – ook gelet op de toegevoegde waarde van circulair ketenbeheer – de ontwikkeling en uitbouw van een toonaangevende recyclingindustrie ter hand worden genomen. Hoewel recycling van kunststoffen en ontwikkeling van een eigen kledingindustrie hoog scoren op de Europese agenda, zal de EC ook de transitie van de auto-industrie willen steunen. Speerpunt daarbij is de recuperatie van batterij-pakketten: anders gezegd: accurecuperatie om in een nieeuw trefwoord aan te geven, dat meervoudig winst kan worden geboekt: innovatieve technologie, optimaal hergebruik van kostbare grondstoffen, hoogwaardige werkgelegenheid, tegengaan van klimaatverandering en geopolitieke onafhankelijkheid. Accurecuperatie: geen stip op een verre horizon, maar een realiseerbare uitdaging voor een verstandige en verantwoordelijk bedrijfsleven als een inclusieve vorm van recycling (Mei 2022).