Crocussen, Azalea, Heide en Schoenlappersplanten: signalen van klimaatverandering
Twee weken na de geel-groene aankondiging van de lonkende lente verdringen in eigen tuin nogal wat paarse bloemen de winterakonieten van de eerste plaats op de hitlijst van bloeiende, kleurrijke bloemen. De schuchtere krokussen lieten zich al eerder zien, zij het verspreid in kleine groepen alsof zij Dudley en Eunice, de winterstormen met de welluidende namen voelden aankomen. De jonge crocussen bogen snel het hoofd voor het geweld van de wind. Hier en daar bleven kleine groepjes, die de storm hebben kunnen weerstaan, overeind, zij het minder uitbundig dan in andere jaren. Afgewaaide takken en gehavende crocussen tonen, dat de klimaatverandering ook dichtbij sporen nalaat. Gelukkig is de forse zilverspar blijven staan.
Heide (?) 
Azalea Japonica
Dat ondanks de winterstormen de lente blijft lonken, blijkt uit het voortijdig bloeien van de azalea. Vijf jaar geleden bedekte een forse sneeuwlaag de kale tuin, waarin de azalea met zijn talrijke knoppen nog moest uitkomen. Dat is nu wel even anders: een groot deel van de heester met de paarse bloemen voegt een mooi element toe aan wat in de tweede helft van februari tot overheersing van paarse kleuren leidt. Naast de Azalea Japonica zijn het de vroeg bloeiende heide en de rose-rode, bijna paarse Schoenlappersplanten, die pas in april voluit zouden mogen bloeien. Opnieuw dus een aanwijzing, dat het weerbeeld in de wintermaanden van 2022 afwijkt van dat in voorgaande jaren.
De paars-rood-roze Schoenlappersplant – waarschijnlijk de variant Bergenia cordifolia – intrigeert mij al jaren, niet alleen om de typische verschijningsvorm maar ook door de naam. Volgens de Dikke van Dale doet het blad aan een lap leer denken. Andere ‘kenners’ schrijven, dat de was uit de bladeren gebruikt werd bij het schoenen poetsen. De Engelstalige tuinliefhebbers wijzen op de overeenkomst met ‘elephants ears’, wanneer zij naar de bladeren kijken. In andere talen wordt de hartvorm van de bladeren karakteristiek genoemd. De uitheemse Schoenlappersplant heeft hoe dan ook in Europa goed wortel geschoten, letterlijk en figuurlijk.
Bergenia: Bloem en blad 
Stormvaste crocussen 
Bergenia: Elepjants Ear
Wie op zoek gaat naar de eigenschappen van Bergenia ontdekt, dat de Schoenlappersplånt geneeskundige kracht wordt toegedacht. In Rusland en China worden met extracten van wortelstok en bladeren darminfecties, tuberculose, acute en chronische longontsteking, griep, maagdarmziekten, gewrichtsreuma, hoofdpijn en koorts bestreden. De brede inzet van Bergenia-extracten als volksgeneesmiddel zou verklaard kunnen worden door allerhande polyphenolen, die in de bladeren van de Schoenlappersplant worden aangetroffen. De steeds vroeg bloeiende Bergenia-varianten zouden intussen in Nederland een mooie indicatie zijn voor de klimaatverandering: een speculatieve toepassing, dat wel.
