Indrukwekkend en onvergetelijk eerbetoon van Prinsenconvent Knotsenburg aan Jos van Lier (1948 – 2020)
Even na tienen op een zwoele avond in augustus hoorden de ondanks de regen talloze terrasgangers op de Grote Markt in Nijmegen plotseling een opvallend lied: Drink een borrel, een glaasje bier of wijn. Het leek een aansporing voor de toevallige gasten van Cafe Daen en de Waagh. Maar dat was het niet. Het was het lijflied van de Ex-Prinsen van Knotsenburg, die zich verzameld hadden onder de boog naar de Sint Stevenskerk om hun op 4 augustus 2020 overleden vriend en tochtgenoot door het kleurrijke Knotsenburg eer te bewijzen. Bij de begrafenis was dat door de coronaregels niet mogelijk. Het met volle kracht gezongen lijflied, dat niet voor niets eindigt met de woorden ‘Chanson d’amour’ was het slot van een indrukwekkend eerbetoon, ook en vooral door de aanwezigheid van Jos’ lieve echtgenote Fanny en zijn even lieve dochter Frauke. Indachtig de woorden van het lijflied – gezongen op verzoek van Fanny – hieven zij even later met de leden van het Prinsenconvent het glas op het in alle opzichten voorbeeldige leven van hun man en vader.
Ja: een onmiskenbaar voorbeeld was hij, overigens net zoals zijn vader Jan, Heer van Knotsenburg, die al eerder zijn sporen in het Nijmeegs carnaval had verdiend. Jos was een voorbeeld voor velen, een enthousiaste inspirator, een veel- zo niet alleskunner, en dan toch in een bescheidenheid, die opvalt onder Knotsenburgers met en zonder steken. Jos van Lier liet kijkers en luisteraars genieten van zijn muzikale talenten, als lid van dweilorkesten, als gangmaker bij zijn vereniging Kiek ze Kieke, maar ook als zanger van carnavalsschlagers. Dat hij soms ook de hand had in de tekst en de muziek spreekt vanzelf voor de man, die creativiteit paarde aan tomeloze inzet, plezier aan echte ingetogenheid wanneer dat nodig was, vreugde aan diepe ernst, wanneer daar behoefte aan bestond. Daarom kon Jos ook zijn vaders rol als Stadssint van Nijmegen zo goed overnemen. Menig kind uit de stad aan de Waal weet intussen, dat achter de eerbiedwaardige ‘bisschop met mijter en staf’ Jos van Lier schuilging. Hij speelde die rol met dezelfde passie, als waarmee hij enkele keren op de Nijmeegse Leugenbank onwaarheden een eigen leven gaf.
Onder de boog naar de Sint Steven – Fanny, Frouke en een zeer groot aantal exen waren door de regen en de anderhalve-meter-regel uitgeweken naar die bijzondere plaats – belichtte Johan Klomp, de ‘Feursitter’ van het Prinsenconvent Knotsenburg in gepaste, niettemin humorvolle woorden, de inzet en daadkracht van Ex-Prins Jos II voor het Nijmeegs carnaval en ook voor de samenleving in het grote Rijk van Nijmegen. Malden, de woonplaats van Jos en zijn gezin, zet zich nog wel eens af tegen grote buurman Nijmegen. Zo niet Jos, die bovenal een stadsmens bleef. Zijn rol als Sinterklaas is de bevestiging. Zijn vrienden van het Prinsenconvent voelden dat ook, naast al die andere stedelingen die hem hebben leren kennen als een man die het woord samenleving letterlijk neemt. Samen iets doen dus, dat was de altijd opgewekte Jos ten voeten uit. Johan Klomp wees in zijn toespraak terecht op de koninklijke onderscheiding, die Jos vanwege zijn ziekte voortijdig, ruim twee maanden voor Koningsdag 2020, in grote dankbaarheid ontving. Het Prinsenconvent eert hem nu met een extra uitgave van Schaaralaaf. Nummer 330, getiteld Josalaaf: biedt een veelkleurig overzicht van het carnavals- (en overige) leven van Jos II, met veel zorg geredigeerd door redacteur Gerard Brouwer.
Onder de boog naar de Sint Steven kregen de muzikale kwaliteiten van Jos van Lier ook de aandacht, die zij verdienen, zij het met enige improvisatie. Ex-prins Lars I (Hut) had in zijn omvangrijke digitale archief elf carnavalsschlagers opgediept, waarvan hij vermoedde dat ze tot de hitlijst van Jos zouden behoren. Fanny en Frauke lieten hardop, meestal met een nadrukkelijke lach merken, dat zij instemden met de keuze van Lars I, die net zoals Gerard II met een fors applaus werd beloond. De bijzondere selectie – met het Prinsenlied van Jos II op de eerste plaats – is vastgelegd op een stickie als een muzikaal eerbetoon aan de man, die als geen ander wist hoe je met woorden en muziek vreugde kunt scheppen en vermenigvuldigen. Onder de kerkboog luisterden de ex-prinsen ingetogen naar een van de schlagers. Het licht me neuriën van het refrein tekende het bijzondere karakter van het ongedachte samenzijn, ter ere van de vriend die node gemist wordt in eigen kring en daarbuiten.
De verraderlijke ziekte als gevolg waarvan Jos slechts 72 jaar mocht worden openbaarde zich al in 2015. Hij heeft met veel kracht geprobeerd de ziekte het hoofd te bieden, met steun van zijn gezin en zijn vrienden en met grote inzet van medici en verpleegkundigen. Soms leek het erop, dat de behandelingen succes hadden. Maar af en toe leerde een terugval, dat genezing een moeilijke opgave was. Toch kwam Jos steeds terug, in 2018 en 2019, zelfs bij onvergetelijke optredens tijdens de Prinsenproclamaties. Zijn laatste optreden, kort voor de proclamatie van Marck I (Buck) op 9 november 2019, staat mij nog helder bij. Jos was met mij en vier andere vrienden lid van het gemaskerde mini-orkest, dat de overige ex-prinsen en hun partners begeleidde bij de onnavolgbare proclamatie-act: een (bijna) echt Venetiaans Carnaval. Ik mocht een van zijn gerepareerde violen lenen, maar molde twee snaren. Geen probleem, zei Jos: die maak ik wel weer. Dat komt wel goed. Zo was hij. Dat het met Jos niet meer goed zou komen, bleek luttele maanden later. Knotsenburg heeft in Jos van Lier een voorbeeldig inwoner verloren. Zijn naam leeft voort, onder de boog naar de Sint Steven en elders.
Beste Ad, een geweldig mooi verslag van deze heel bijzondere bijeenkomst.
Jammer dat ik hier niet bij kon zijn, maar al lezende ben je er gewoon bij!
Jos van Lier, echt een man, mens om nooit te vergeten. Een bijzonder fijn en creatief persoon.
Dank voor dit geweldige stuk.
André Smeeman
Dank voor je reactie, Andre. Mooi dat je al lezende toch bij deze bijzondere bijeenkomst was. Uit het grote aantal reacties binnen een paar uur blijkt ook, dat Jos van Liet de harten van talloze mensen heeft gestolen: een voorbeeldige mens, in alle opzichten.
Ook ik als “rammer” had bewondering voor alles wat Jos van Lier voor de carnaval, het songfestival en Kiek ze kieke betekende.
Wat een mooi gebaar van het prinsenconvent om deze gedachtenis aan Jos zo te verwoorden en uit te dragen! Om met de woorden van deze heren te spreken: chapeau!
Monique.
Dank voor je reactie, Monique: ik geef je woorden van waardering door aan het bestuur en de leden van het Prinsenconvent.