Winterakonieten als vroege voorbode van de tijd die komen gaat
De lente lonkt: die woorden lijken een voorbarige uitspraak, want er zijn nog een kleine acht weken te gaan. Toch laten de gele bloemen van de winterakonieten zich in de eerste dagen van februari zien als een levendige, overigens tijdelijke bodembedekker. De eerste bloemknoppen waren trouwens al drie weken geleden te zien, nadat de kleine bolgewassen schoorvoetend uit de donkere aarde tevoorschijn waren gekomen. Aanvankelijk dacht ik met ranonkels van doen te hebben, of met gele anemonen. De Obsidentify-app bracht uitkomst. De identificatie met de iPhone leverde een 100% score voor de winterakoniet, wel een lid van de ranonkelfamilie, maar geen anemoon.
Opvallend is wel, dat Obsidentify de winterakoniet een zeldzame verspreiding toedicht. Het is niet duidelijk, of de plant al in 1981 aanwezig was, bij de aankoop van ons huis. Vast staat wel dat de omvang van het bloembed geleidelijk aan groter is geworden. Bovendien zijn op andere plaatsen in de tuin ook winterakonieten te vinden. Winterakonieten kunnen uit zaad worden gekweekt, en dus ook door vogels worden verspreid. Ook kunnen de planten zichzelf uitzaaien. Eranthis hyemalis – de officiële naam van de geelgroene plant – behoort tot de groep van de stinsenplanten, die vooral te vinden zijn op landgoederen, boerenhoven, borgen en kerktuinen. Het zijn meestal ingevoerde en aangeplante, soms ook verwilderde planten.
De heldergele, naar honing ruikende bloemen zitten aan een 5 tot 10 cm hoge steel boven een kraag van groene bladeren. Ook Wikipedia meldt, dat winterakonieten in Nederland vrij zeldzaam zijn. In Zuid-Frankrijk, Italie en de Balkan komt de plant vrij in de natuur voor. Nederlandse liefhebbers zijn aangewezen op de bollenhandel. Gelukkig bloeien winterakonieten enkele weken, hoewel de bloemen pas ontluiken bij hogere temperatuur. In zonlicht openen de bloemen zich om zich weer te sluiten wanneer het donker wordt. Dan resteert een bodembedekker, die tegen het einde van het voorjaar de geest geeft. Het veldje van akonieten doet in de – toegegeven: verste – verte denken aan een groen-gehelmde actiegroep. Van dichtbij is het echt de aankondiging van de lente.